- Hemen Ara 0850 360 06 05
Alerji, bağışıklık sisteminin normalde zararsız olan maddelere (alerjenlere) karşı aşırı tepki göstermesi sonucu ortaya çıkan tıbbi bir durumdur.
Vücut, polen, gıda proteini veya hayvan tüyü gibi zararsız maddeleri tehdit olarak algılar ve bu maddelere karşı alerjik reaksiyon geliştirir. Bu reaksiyon, histamin gibi kimyasalların salınmasıyla kaşıntı, hapşırma, nefes darlığı gibi alerji belirtilerine yol açar.
Alerji, çocuklarda başlayabileceği gibi yetişkinlerde de gelişebilir ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen alerji hastalığı, hem genetik yatkınlık hem de çevresel faktörler ile ilişkili olarak ortaya çıkar.
Alerji türleri, solunum yolu, gıda, ilaç, böcek, cilt ve nadir görülen alerjiler olmak üzere altı ana gruba ayrılır.
Her bir alerji çeşidi, kendine özgü tetikleyicilere, belirtilere ve tedavi yöntemlerine sahiptir. Bazı alerjiler yıl boyunca sürerken (pereniyal alerjiler), bazıları ise sadece belirli mevsimlerde (mevsimsel alerjiler) ortaya çıkar. Hangi alerji hastalığı ile karşı karşıya olunduğunu bilmek, hem tanı hem de tedavi açısından büyük önem taşır.
Solunum yolu alerjileri, polen, ev tozu akarları, küf mantarları ve hayvan tüyü gibi maddeler, burun ve akciğerlerde inflamasyon oluşturur. Solunum yolu alerjileri, hapşırma, burun akıntısı, nefes darlığı gibi belirtilere neden olur.
En sık görülen alerji çeşitleri arasındadır ve genellikle alerjik rinit veya alerjik astım şeklinde ortaya çıkar.
En sık alerji yapan solunum yolu alerjenleri,
Gıda alerjisi belirtileri, deride döküntü, mide bulantısı, kusma, anafilaksi gibi reaksiyonları kapsar.
Gıda alerjileri, bağışıklık sisteminin belirli gıda proteinlerini tehdit olarak algılamasıyla ortaya çıkar. Çocuklarda sık görülür ancak yetişkinlerde de devam edebilir.
En sık alerji yapan gıdalar:
Böcek alerjileri, genellikle böcek sokmalarına veya ısırıklarına karşı gelişir. Özellikle arı sokması gibi durumlar, şiddetli alerjik reaksiyon ve anafilaksiye yol açabilir. Erken müdahale hayat kurtarıcıdır.
En sık karşılaşılan böcek alerjileri:
Cilt alerjileri, cildin belirli maddelerle doğrudan teması veya vücudun içsel bir tepki vermesi sonucu oluşur. Cilt alerjilerinde, kaşıntı, kızarıklık, döküntü ve kabarcıklar en sık görülen belirtilerdir.
Başlıca cilt alerjileri:
İlaç alerjileri, alınan ilacın bağışıklık sistemi tarafından yabancı madde olarak algılanması sonucu oluşur. Bazı ilaçlar, özellikle antibiyotikler ve ağrı kesiciler, daha yüksek risk taşır. İlaç alerjisi belirtileri, hafif döküntülerden hayatı tehdit eden anafilaksiye kadar değişebilir.
Sık alerjiye neden olan ilaçlar:
Alerji belirtileri; ciltte kızarıklık, kaşıntı, burun akıntısı, hapşırma, nefes darlığı, sindirim sorunları ve ciddi durumlarda anafilaksi gibi hayatı tehdit eden reaksiyonları kapsar.
Belirtiler, maruz kalınan alerjenin türüne, vücut tepkisine ve kişisel hassasiyete göre değişiklik gösterir. Bazı kişilerde sadece hafif hapşırma görülürken, bazılarında ise alerjik şok meydana gelebilir.
Kaşıntı, kızarıklık, kurdeşen, egzama, kabarcık ve döküntü olarak görülür. Bu belirtiler, bazen birkaç saat içinde ortaya çıkabilirken, bazen günler boyunca devam edebilir ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Hapşırma, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, öksürük ve nefes darlığı gibi semptomlarla vücutta kendini gösterir. Belirtiler genelde polen, ev tozu akarları, küf mantarları veya hayvan tüyü gibi solunum yolu alerjenlerine maruz kalındığında sıkça görülür.
Özellikle alerjik rinit ve alerjik astım vakalarında belirgindir. Bu tür belirtiler, genellikle mevsimsel olarak artış gösterir ve özellikle ilkbahar ile sonbahar aylarında daha yoğun hissedilir.
Mide bulantısı, kusma, ishal ve karın ağrısı, bağışıklık sisteminin belirli gıdalara karşı oluşturduğu tepkiler arasında yer alır. Çoğunlukla gıda alerjisi durumlarında ortaya çıkar. Bu reaksiyonlar, alerjen gıda tüketildikten kısa süre sonra başlayabilir ve bazen ciddi sıvı kaybına neden olabilir.
Bazı kişilerde alerji belirtileri sistemik reaksiyon olarak bilinen anafilaksi gelişebilir. Anafilaksi, hızlı ilerleyen, acil müdahale gerektiren ve hayatı tehdit eden bir durumdur. Belirtileri arasında ani nefes darlığı, boğazda şişme, hızlı nabız, düşen tansiyon ve bilinç kaybı bulunur.
Özellikle böcek sokmaları, ilaç alerjileri veya ciddi gıda alerjileri bu tabloya yol açabilir. Anafilaksi geliştiğinde zaman kaybetmeden epinefrin otoenjektör uygulanmalı ve acil tıbbi yardım çağrılmalıdır.
Alerji, bağışıklık sisteminin normalde zararsız olan maddelere (alerjenler) karşı aşırı tepki vermesiyle oluşur. Bu durumun temel nedenleri arasında genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve bağışıklık sisteminin hassas dengesi yer alır.
Ailesinde alerji veya astım öyküsü bulunan kişilerde risk daha yüksektir. Hava kirliliği, sigara dumanı, kimyasal maddeler ve polen yoğunluğu gibi çevresel etkenler de bağışıklık sistemini tetikleyebilir.
Ayrıca hijyen hipotezine göre, çocuklukta mikroplarla az temas etmek bağışıklık sisteminin yanlış tepkiler vermesine yol açabilir. Alerjenle temas, vücutta IgE antikorlarının üretilmesine, ardından histamin salınımına neden olur ve kaşıntı, kızarıklık, nefes darlığı gibi alerji belirtileri ortaya çıkar.
Alerjik reaksiyon, bağışıklık sisteminin alerjen ile temas etmesi sonucu IgE antikorları üretmesi ve ardından histamin gibi kimyasalların salınmasıyla başlar. Bu süreç, kaşıntı, kızarıklık, burun akıntısı, ödem ve bazı durumlarda anafilaksi gibi semptomplara yol açar.
İlk aşamada, vücut alerjeni tanır ve mast hücrelerine bağlanan IgE antikorlarını üretir. Aynı alerjenle tekrar karşılaşıldığında, mast hücreleri histamin salgılar. Histamin, kan damarlarını genişletir, mukus üretimini artırır. Şiddetli reaksiyonlarda, çoklu organ sistemi etkilenebilir ve acil tıbbi müdahale gerekebilir.
Alerji tedavisi, alerjenle teması azaltmak, bağışıklık sisteminin aşırı tepkisini kontrol altına almak ve belirtileri hafifletmek için uygulanan yöntemlerin bütünüdür. Tedavi yaklaşımı; alerjenin türü, alerjinin şiddeti ve hastanın yaş, sağlık durumu gibi bireysel özelliklerine göre değişir.
İlaç tedavisi, alerji yönetiminde en sık kullanılan yöntemdir. Antihistaminikler, histaminin etkilerini engelleyerek alerjinin şiddetini azaltır. Kortikosteroidler, özellikle burun spreyleri ve krem formlarıyla, iltihabı azaltarak semptom kontrolü sağlar. Bazı durumlarda dekonjestanlar, burun tıkanıklığını gidermek için kısa süreli olarak kullanılır.
İmmünoterapi (alerji aşısı), bağışıklık sistemini alerjene karşı kademeli olarak alıştıran, uzun vadeli bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi, özellikle polen, ev tozu akarları veya arı sokması gibi belirli alerjenlere karşı etkilidir ve 3–5 yıl sürebilir. Düzenli uygulandığında, semptomların şiddetini ve ilaç ihtiyacını önemli ölçüde azaltabilir.
Korunma yöntemleri, alerjenle teması mümkün olduğunca en aza indirmeyi hedefler. Örneğin, polen alerjisi olan bir kişinin polen yoğunluğu yüksek günlerde pencereleri kapalı tutması, dışarı çıkarken polen filtreli maske kullanması ve eve geldikten sonra kıyafetlerini değiştirmesi gerekir. Gıda alerjilerinde ise etiket okumak, çapraz bulaşmayı önlemek ve güvenilir gıda tüketmek hayati önem taşır.
Acil durum müdahaleleri, özellikle anafilaksi riski taşıyan hastalar için kritik önemdedir. Bu kişiler, yanlarında her zaman epinefrin otoenjektör bulundurmalı ve olası bir ciddi reaksiyon durumunda derhal kullanmalıdır. Acil müdahalenin ardından mutlaka hastaneye başvurulmalıdır.
Alerjiden korunma, alerjenle teması en aza indirmek ve bağışıklık sisteminin aşırı tepkisini önlemek için alınan önlemler bütünüdür. Doğru korunma yöntemleri, alerji belirtilerinin sıklığını ve şiddetini büyük ölçüde azaltabilir.
Ev içi önlemler, özellikle toz akarları, küf mantarları ve hayvan tüyü gibi yaygın alerjenlere karşı etkilidir. Düzenli temizlik yapmak, HEPA filtreli elektrik süpürgesi kullanmak, yatak ve yastıkları hipoalerjenik kılıflarla korumak bu tedbirler arasındadır. Evde nem oranını %40–50 seviyesinde tutmak, küf oluşumunu önlemeye yardımcı olur.
Beslenme düzeni, gıda alerjilerinde kritik öneme sahiptir. Bilinen alerjen gıdalardan uzak durmak, gıda etiketlerini dikkatle okumak ve çapraz bulaşmayı engellemek gerekir. Restoranlarda yemek yerken, gıda içeriği hakkında mutlaka bilgi alınmalıdır.
Mevsimsel tedbirler, özellikle polen alerjisi olan kişiler için gereklidir. Polen yoğunluğu yüksek günlerde dışarı çıkmamak, çıkmak zorunda kalındığında polen filtreli maske takmak ve eve gelince duş almak faydalı olur. Araba kullanırken camları kapalı tutmak ve klima filtrelerini düzenli değiştirmek de polen maruziyetini azaltır.
Yaşam tarzı değişiklikleri, alerji yönetiminde uzun vadede etkilidir. Sigara dumanından uzak durmak, bağışıklık sistemini destekleyecek dengeli beslenmek, yeterli uyumak ve stresi kontrol altına almak bu kapsamda değerlidir.
Alerji, doğru yönetilmediğinde yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. Sürekli kaşıntı, hapşırma, burun tıkanıklığı veya nefes darlığı, günlük aktiviteleri kısıtlayabilir ve uyku düzenini bozabilir.
Günlük yaşamda alerjenlerden korunma, düzenli doktor kontrolü ve uygun ilaç kullanımı, belirtilerin kontrol altında tutulmasını sağlar. Çocuklarda alerji, okul ortamında da önlemler alınmasını gerektirirken; hamilelerde alerji tedavisi mutlaka hekim gözetiminde olmalıdır.
Alerjiyle yaşam, doğru tedbirlerle sağlıklı ve konforlu bir şekilde sürdürülebilir.
Mavi Laboratuvarlar Grubu olarak, 2003 yılından bu yana İstanbul’un Çapa, Ataköy, Beykent ve Kozyatağı şubelerinde, binlerce hastamıza güvenilir laboratuvar hizmeti sunuyoruz. Kurulduğumuz günden beri tek hedefimiz; doğru tanı, hızlı sonuç ve yüksek hasta memnuniyeti olmuştur.
Bünyemizde görev yapan Uzm. Dr. Şebnem Korkmaz, özellikle alerji testleri ve tanı süreçlerinde derin bilgi birikimi ve klinik deneyime sahiptir. Onun liderliğinde, her hastamıza bilimsel doğrular ve en güncel yöntemlerle yaklaşarak, yalnızca sonuç değil; güven ve huzur da sunuyoruz.
Bizim için her testin arkasında bir insan hikâyesi vardır. Bu nedenle, sadece tıbbi verilerle değil, empatiyle de hareket ediyoruz. Sağlığınızı korumak, yaşam kalitenizi yükseltmek ve size en güvenilir laboratuvar deneyimini sunmak için buradayız.
Alerji tamamen geçer mi?
Bazı alerji türleri çocuklukta kaybolabilir ancak çoğu kronik olarak devam eder ve belirtiler kontrol altına alınabilir.
Alerji testi aç mı yapılır?
Çoğu alerji testi aç veya tok yapılabilir, ancak doktorunuz farklı bir durum belirtebilir.
Alerji ile grip arasındaki fark nedir?
Alerji bulaşıcı değildir, grip ise virüs kaynaklı bulaşıcı bir hastalıktır.
Alerji genetik midir?
Evet, genetik yatkınlık alerji riskini artırır; aile öyküsü önemli bir faktördür.
Alerji belirtileri kaç gün sürer?
Alerji belirtileri, alerjenle temas sürdükçe devam edebilir ve temas kesildiğinde azalır.
Alerjiye ne iyi gelir?
Antihistaminik ilaçlar ve alerjenden uzak durmak semptomları hafifletir.
Çocuklarda alerji nasıl anlaşılır?
Çocuklarda alerji, sık hapşırma, burun akıntısı, cilt döküntüsü veya nefes darlığı ile fark edilir.
Mevsimsel alerji nasıl önlenir?
Polen yoğunluğu yüksek günlerde dışarı çıkmamak ve polen filtreli maske kullanmak faydalıdır.
Alerji testi fiyatı ne kadar?
Alerji testi fiyatı özel laboratuvarlarda ortalama 2000 TL – 5000 TL arasındadır. Yapılan alerji testinin türüne ve kapsamına göre ücret değişkenlik gösterir.
Anafilaksi nedir, nasıl müdahale edilir?
Anafilaksi, hayatı tehdit eden şiddetli alerjik reaksiyondur; derhal epinefrin otoenjektör uygulanmalı ve acil yardım çağrılmalıdır.
© 2025 Mavi Laboratuvarlar Grubu
Bu internet sitesi Mavi Laboratuvarlar Grubu tarafından hazırlanmaktadır. Bu internet sitesinde yer alan içerik sadece bilgilendirme amaçlı olup, herhangi bir şekilde tıbbi öneri verme veya herhangi bir hekim-hasta sağlama amacı ile oluşturulmamıştır. Sitedeki bilgilerin, hekim muayene ve konsültasyonu sonucu sağlanan bilgilerle kıyaslanamayacağı kullanıcılar tarafından göz önünde bulundurulmalıdır.
